به گزارش بابل نوین، حضرت آیت الله سبحانی در سخنانی اخلاص را از اصول مسلم اسلامی می داند و می گوید چنین اصلی فقط در مکاتب الهی یافت می شود.

آنچه که می خوانید بخشی از سخنان این مرجع تقلید است:

اخلاص در عمل و یا کار براى خدا، از اصول مسلم اسلامى است که به این مکتب آسمانى، روشنى و درخشندگى خاصى بخشیده و آن را در زمینه هاى عقیدتى، اخلاقى و اجتماعى، از دیگر مکاتب بشرى جدا ساخته، و در مورد قضاوت و داورى درباره افراد، مایه انقلاب ارزش ها شده است؛ در حقیقت یکى از پربارترین اصولى است که اسلام دعوتگر آن مى باشد و از این اصل در هیچ مکتبى جز شرایع الهى اثر نیست، و در حقیقت جز این هم نمى تواند باشد.

در مکاتب مادى مرد نیکوکار کسى است که کار نیک انجام دهد، خواه انگیزه او براى کار، روح انسان خواهى باشد، یا نام و نشان، هدف جلب رضاى خدا باشد، یا تحصیل امتیازات اجتماعى، سرانجام خود را از هر نوع سود جویى مرئى و نامرئى دنیوى پیراسته سازد، یا آن را پل پیروزى براى مناصب دنیوى قرار دهد، در هر حال یک چنین فرد، مورد ستایش مکاتب مادى است.

از نظر مکتب اخلاقى اسلام، تنها کار نیک، در آفریدن ارزش، کافى نیست، بلکه در کنار آن باید انگیزه نیک وجود داشته باشد، یعنى انگیزه او، در ساختن بیمارستان، یک امر معنوى پیراسته از شوائب مادى باشد، مثلاً آنجا را براى خدا بسازد نه براى سود جوئى، هدف خدمت به انسانها باشد نه شهرت؛ خلاصه زیر بناى کار را انگیزه هاى پاک الهى و انسانى تشکیل دهد نه امور مادى و اغراض نفسانى.

این جا است که اخلاص در عمل در تحسین و یا تمجید افراد، مایه انقلاب ارزشها مى شود، و فرد نیکوکار در مکاتب مادى به خاطر پلیدى نیت، غیر نیکوکار معرفى مى گردد و سرانجام اسلام در داورى در حق افراد، به دو پرونده مى نگرد، پرونده عمل و پرونده نیت، و اگر هر دو با هم، هماهنگ شدند، او را نیکوکار مى داند، و از او ستایش کرده و در هر دو جهان پاداشى نیک مى دهد، و در غیر این صورت آن را فاقد ارزش مى داند.

ریا دام گسترده براى آن گروه است که نفس سرکش را از تظاهر به گناه باز مى دارد، و شیطان از جذب آنان به گناه از جرایم ظاهرى مأیوس مى گردد در این صورت خویشتن دارى از گناه، و ترک لذایذ نفسانى از طریق قواى ظاهرى، در درون آن گروه که روح آنان مملو از عشق به خدا و معنویت نیست، خلأ عظیمى پدید مى آورد و نفس هوس باز، پیوسته به دنبال روزنه اى مى گردد که از آن راه این خلآ را پر کند.

 از این جهت نفس به خاطر بریدگى از ظاهر، متوجه درون و دل مى گردد، و آنجا را نقطه فعالیت خود قرار مى دهد چون لذت عبودیت و پیوستگى به کمال مطلق را نچشیده، تحسین و تمجید مردم و ستایشگرى هاى آنان در کام او شیرین مى آید، سپس کم کم با تلویح و تصریح، کارهاى خیر و نیک گذشته را به رخ این و آن مى کشد، و آن بخش از کارهاى نیک را انجام مى دهد که سر و صدا آفرین و اعجاب و ستایشگرى مردم را برانگیزد و با اوج گیرى این روح، کم کم از مرز معنویت دور شده و به حریم گناه نزدیک مى گردد.

 انگیزه او در کار نیک به جاى مرضات اللّه و یا پاداشهاى اخروى، همان شهرت و ستایش مردم مى گردد و عمل صالح در نظر او، جز پل پیروزى براى کسب جاه و مقام، و تحصیل شهرت و موقعیت، حقیقت دیگرى پیدا نمى کند سپس کار به آنجا مى رسد که فرایض الهى را از آن نظر انجام مى دهد که مردم او را عابد و زاهد، متقى و پرهیزگار بیندیشند و تقوا و پرهیزگارى و نیکوکارى او نقل محافل گردد و در اجتماع از احترام فوق العاده اى برخوردار شود.

یک چنین فرد به ظاهر خداپرست، خودپرست و خودمدار است، خداى او، نفس او است، دین او لذایذ نفسانى او است و به قول مولوى:

چــون سـزاى ایـن بـت نفـس او نـداد *** مـادر بـت ها بـت نفس شمـا اسـت

از بـت نفسـى، بتـى دیگــر بـزاد *** زانکـه آن بـت مار، و ایـن بـت اژدهـاست

برخى تا پایان عمر در این حد باقى مى مانند و به تظاهر و ریا عمر خود را به سر مى برند و دست از فرایض و واجبات و اعمال صالح به صورت ریاکارانه برنمى دارند، و برخى دیگر پس از گذشت زمانى، نقاب نفاق از چهره برمى کشند، از ریا و تزویر، براى کسب مقامات دولتى و مناصب اجتماعى بهره مى گیرند و با آن زهد و عبادت دروغین نیز وداع مى نمایند، و پس از ارتقا، از تظاهر به زشت کارى و الحاد نیز ابا نمى کنند./م

منبع: رسا