به گزارش بابل نوین، نمایشگاه بین المللی کتاب تهران طی ۲۹ دوره برگزاری، فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشته و امسال در سی امین دوره برگزاری این نمایشگاه، شاهد تخصصی تر شدن حوزه کتاب، ارتقای جایگاه کتابخوانی در کشور و حضور فعال ناشران در بخش های مختلف هستیم.
سی امین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در فضایی به مساحت ۱۳۵ هزار متر مربع برگزار می شود و ۲ هزار و ۲۶۰ غرفه و یکهزار و ۶۷۷ ناشر داخلی در حوزه های مختلف از جمله پزشکی، حقوق، دانشگاهی، آموزشی و کمک درسی، کودک و نوجوان در این رویداد حضور دارند.
همچنین در بخش خارجی ۴۷ هزار و ۲۳۴ عنوان کتاب لاتین و ۱۵۰ هزار و ۱۴۴ کتاب عربی عرضه می‌شوند.
۲ هزار و ۳۳۳ متر فصا برای ناشران لاتین و ۲ هزار و ۸۵ متر برای ناشران عربی اختصاص یافت و تعداد نمایندگی‌ها در لاتین ۲۰۴ موسسه و عربی ۱۵۰ موسسه هستند.
جمعی از ناشران داخلی سی امین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را متفاوت از سالهای گذشته دانسته و معتقدند که عرضه کتاب های این دوره در نمایشگاه، ۱۰ تا ۱۵ درصد بیش از دوره های قبل است.

** تولید کتاب ۱۵ درصد افزایش داشته
ناشر نمونه و مدیرعامل انتشارات مجد در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا می گوید: در سی امین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، آثار مختلفی در حوزه های تاریخ، فلسفه، کلام، فقه، داستان، عمومی، دانشگاهی، کمک آموزشی، دفاع مقدس و غیره عرضه می شود.
سید عباس حسینی نیک با بیان اینکه تولید کتاب حدود ۱۵ درصد در کشور افزایش یافته، می افزاید: نمایشگاه بین المللی کتاب تهران مهمترین رویداد فرهنگی کشور است و به دلیل حجم بالای بازدید کننده در این رویداد، کتاب های با عناوین متنوع عرضه می شود تا پاسخگوی نیاز مراجعان باشد.

** تنوع کتاب ها با توجه به نیاز و سلایق مردم
وی با بیان اینکه کتاب از تولیدات علمی و فرهنگی کشور محسوب می شود، ادامه می دهد: بیشترین خریداران کتاب از نمایشگاه، دانشگاه ها و کتابخانه های عمومی هستند هرچند ناشران نیز سعی می کنند تا کتاب ها را بر اساس نیاز و سلایق اقشار مختلف مردم عرضه کنند.
مدیر انتشارات مجد با بیان اینکه نمایشگاه کتاب مانعی برای کسب درآمد کتابفروشی ها نیست، پیشنهاد می دهد که در این نمایشگاه سالن هایی برای اهل قلم دایر شود تا بتوانند در زمینه رایت کتاب فعالیت کنند.
وی می گوید: در این دوره از نمایشگاه کتاب های خارجی نیز بصورت متنوع عرضه می شود.
حسینی نیک با بیان اینکه عرضه کتاب های خارجی تولید ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران کم است، می افزاید: متولیان فرهنگی باید در این زمینه اطلاع رسانی وسیعی انجام دهند.

** مردم به کتاب و مطالعه علاقه مندند
مدیرعامل انتشارات عروج وابسته به دفتر نشر و تنظیم آثار امام خمینی(ره) نیز می گوید: حضور گسترده ناشران و اقشار مختلف مردم در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، حاکی از اثرگذاری این رویداد در اقتصاد نشر کشور است.
حمید غفاری می افزاید: حضور مردم برای بازدید از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بویژه در سال گذشته نشان دهنده علاقه آنها به مقوله کتاب و کتابخوانی است از این رو پیش بینی می شود، امسال نیز در سی امین دوره برگزاری این نمایشگاه، حضور مردم پررنگ تر باشد.
وی با بیان اینکه علاوه بر ناشران داخلی، ناشران خارجی نیز مشتاق هستند در این نمایشگاه حضور یابند، ادامه می دهد: نمایشگاه کتاب تهران مهمترین رویداد فرهنگی کشور است و ناشران خارجی این نمایشگاه را محل مناسبی برای عرضه محصولات و اطلاع رسانی فرهنگ کشور خود می دانند.

** نمایشگاه کتاب دستاوردهای مطلوبی داشته است
غفاری با بیان اینکه دستاوردهای نمایشگاه بین الملی کتاب تهران طی چند سال اخیر مطلوب بوده، ادامه می دهد: نباید تمام افکار و تمرکزها به سمت برگزاری این نمایشگاه رود، بهتر است سیستم توزیع عادلانه کتاب در سراسر کشور ساماندهی شود.
وی توضیح می دهد: اکنون تهران مرکز تولید اکثر کتابها شده و در برخی شهرها و نقاط دیگر مردم دسترسی راحت تری به خرید کتاب ندارند و مشکل توزیع وجود دارد.
مدیرعامل موسسه عروج می افزاید: باید برای کتابفروشی ها تسهیلاتی قائل شد و یا از طریق سیستم ارتباطی نوین، مردم را در فضای مجازی با کتاب آشنا کرد.
به گفته غفاری، باید امکانات و تجهیزاتی فراهم شود تا مردم در فضای مجازی بتوانند با ناشران تماس داشته و کتاب های مورد علاقه خود را تهیه کنند.
وی اضافه می کند: بیشترین فروش کتاب در حوزه های مختلف در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران انجام می شود، مردم در طول برگزاری نمایشگاه، توجه بیشتری به مقوله کتاب دارند از این رو بهتر است بسترهایی فراهم شود تا کتاب در سبد خانوار قرار گیرد و محدود به زمان مشخصی نباشد.
این ناشر می گوید: اکنون مردم بیشتر از کتاب هایی که بدور از ابهام بوده و ساده نویسی شدند استقبال می کنند؛ کتابهایی که مربوط به تاریخ و خاطرات شخصیت ها است.
غفاری می گوید: خاطرات شخصیت ها مورد توجه عموم بوده و در صورتی که رویکرد مشخصی داشته باشند خوب به فروش می رسند و در نمایشگاه کتاب نیز مورد توجه قرار می گیرند.
وی با اشاره به حضور موسسه عروج وابسته به دفتر نشر و تنظیم آثار امام خمینی (ره) در سی امین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران توضیح می دهد: این موسسه ۵۰ عنوان کتاب چاپ اول درباره فقه، احکام، تاریخ و خاطرات شخصیت ها در نمایشگاه کتاب تهران ارائه می دهد.

**نمایشگاه رویداد تخصصی اقتصاد کتاب و نشر
سخنگوی سی امین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران می گوید: نمایشگاه کتاب تهران به پشتوانه ۳۰ دوره برگزاری، اکنون به رویداد تخصصی اقتصاد کتاب و نشر تبدیل شده است.
همایون امیرزاده با بیان اینکه نمایشگاه کتاب تهران در مدت ۳۰ سال برگزاری به سمت تخصصی شدن پیش رفته، می افزاید: بروز و ظهور حوزه های تخصصی کتاب در این نمایشگاه ملموس تر شده است.
وی ادامه می دهد: در سال های گذشته نمایشگاه کتاب تهران، محل تجمیع اتفاقات متنوع فرهنگی بود اما اکنون محوری بودن کتاب، اساس برگزاری نمایشگاه است.
امیرزاده با اشاره به فعالیت های جنبی و رویکردهای مثبت این رویداد فرهنگی تصریح می کند: در این زمینه پیشرفت های خوبی را شاهدیم و رویکرد واگذاری امور و تشکل های نشر در طول این سالها روند تکاملی خود را با سرعت بیشتری طی کرده و جایگاه صنوف نیز تثبیت شده است.
امیرزاده، افزایش بخش های مختلف نمایشگاه و تقویت رویکرد و فعالیت های فرهنگی را از دیگر دستاوردهای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران بیان کرده و می افزاید: دیپلماسی فرهنگی نیز با برگزاری این نمایشگاه رشد مناسب داشته، امروزه بسیاری از کشورها علاقه مندند فرهنگ خود را از زوایه نمایشگاه کتاب تهران به دنیا نشان دهند.
وی با بیان اینکه در سال های اخیر کشورهای افغانستان، عمان و روسیه مهمان ویژه در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بودند، ادامه می دهد: امسال نیز ایتالیا مهمان ویژه است و این امر نشان می دهد که کشورها مشتاق هستند خود را از دریچه این نمایشگاه به مخاطبان ایرانی معرفی کنند.
سخنگوی سی امین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران توجه به بخش های مختلف، رعایت حقوق صنفی و توجه به پدیدآورندگان را از زمینه های نوظهور در نمایشگاه کتاب تهران عنوان می کند.

** نمایشگاه کتاب دسترسی مردم به کتاب را آسان می سازد
نایب رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان نیز می گوید: نمایشگاه کتاب چرخه دسترسی اقشار مختلف مردم به کتاب های مورد نیاز را آسان می کند.
محمد توکل صدیق می افزاید: نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به عنوان مهمترین رویداد فرهنگی در چند سال اخیر دستاوردهای خوبی را به همراه داشته است.
وی با بیان اینکه خلاءهایی بسیاری از نظر نحوه توزیع و دسترسی به کتاب در کشور وجود داد، اظهار می کند: نمایشگاه کتاب تهران فرصت خوبی است تا اقشار مختلف مردم در یک مقطع زمانی مشخص با مراجعه به این نمایشگاه، کتاب های مورد نیاز خود را تهیه کنند.
توکل صدیق تصریح می کند: نباید فقط متکی به برگزاری این نمایشگاه بین المللی در کشور باشیم، ضرورت دارد فروشگاه های کتاب بصورت دائمی در سراسر کشور دایر شوند تا مردم در هر زمانی که احساس نیاز به کتاب مورد نظر کردند، بتوانند آن را تهیه کنند.
عضو شورای سیاستگذاری سی امین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران می گوید: این نمایشگاه در طول سالهای اخیر نقش مهمی در تامین نقدینگی ناشران داشته اما بهتر است راهکار اساسی برای رونق بخشی اقتصاد صنعت نشر اندیشه شود تا تولیدکنندگان و پدیدآورندگان کتاب با عشق و علاقه همراه با سودآوری مطلوب بتوانند چرخه تولید کتاب را برپا دارند.
توکل صدیق با تاکید بر این نکته که شبکه توزیع کتاب در کشور تقویت شود تا چرخه دسترسی مردم به این محصول فرهنگی تسریع یابد، می افزاید: اگر این امکان محقق شوند نمایشگاه کتاب تهران نیز محلی برای دیدن محصولات فرهنگی، بررسی آثار و برگزاری نشست های مختلف خواهد بود که برای مردم و ناشران مفید است.
وی با بیان اینکه تبادل رایت داخلی باید در کشور جدی گرفته شود، اظهار می کند: اکنون قانون کپی رایت در کشور انجام می شود، در عین حال باید تبادل رایت داخلی را جدی بگیریم و ناشرانی که کتابهایی دارند و چاپ نمی کنند، امتیاز چاپ آن را به ناشر دیگری واگذار کنند.
صدیق ادامه می دهد: نمایشگاه بین المللی کتاب تهران محل مناسبی است که ناشران به تبادل رایت داخلی اهمیت دهند و با مشارکت یکدیگر اقدام به تولید کتاب کنند.
عضو شورای سیاستگذاری سی امین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با بیان اینکه در سال گذشته حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیارد تومان کتاب فروخته شد، ادامه می دهد: مردم ایران بسیار علاقه مند به خواندن کتاب هستند، باید بسترهای لازم برای تقویت شبکه توزیع کتاب بصورت عادلانه در سراسر کشور فراهم شود و فروشگاههای کتاب نیز گسترش یابند.
وی با بیان اینکه مساله کتابخوانی فقط به حوزه نشر باز نمی گردد، می افزاید: ارزش قائل شدن به علم، دانش و فرهنگ در جامعه، وابسته به نگاه مسوولان به این مقولات و سیاست سیاستگذاران کلان کشور از مباحث مهم در این زمینه است که باید مورد ارزیابی قرار گیرد.
نایب رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان اضافه می کند: نمایشگاه کتاب در ترغیب مردم به خرید کتاب مهم است، شاید درصد کمی از کتب تولیدی به معرض نمایشگاه گذاشته شده و سایر کتاب ها در قفسه ها بر روی هم انباشته شود اما وقتی امکانات برای ناشر فراهم باشد، ارائه کتاب به مخاطب در انتخاب بهتر کمک خواهد کرد.
وی با اشاره به اهمیت دادن خانواده به عنوان یک کانون اجتماعی به امر کتاب و کتابخوانی، ادامه می دهد: ضرورت دارد والدین همراه فرزندان خود از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران دیدن کنند و اینگونه کودکان و نوجوانان را با محل برگزاری و فروش کتاب آشنا کرده و آنها را تشویق به کتابخوانی کنند.
نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که از ۱۳ تا ۲۳ اردیبهشت ماه در شهر آفتاب برگزار می شود از اهمیت ویژه ای میان ناشران و متولیان فرهنگی برخوردار بوده و جایگاه کتاب و مطالعه را تسریع می بخشد.
حضور ناشران و نویسندگان خارجی بویژه از کشور ایتالیا که مهمان ویژه سی امین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران است، منجر به آشنایی با فرهنگ غنی ایرانیان می شود./ص

ایرنا