از آن جا که ویژگی های زن، خواسته یا ناخواسته چشم های محرم یا غیر محرم را می رباید، می توان گفت در مهندسی احکام فقهی اسلام، حفظ عفت و حیا برای زن و مرد یک اصل ضروری و مهم به حساب می آید. بنابراین تمام احکام عبادی و توصلی تابع این اصل است. بر اساس همین اصل شارع مقدس دستوراتی واجب یا مستحبی را در نماز داده است؛ از جمله: آب ریختن به دست ها از داخل آرنج هنگام وضو، کنار هم قرار دادن پاها هنگام قیام، ابتدا زانوها را روی زمین قرار دادن پیش از رفتن به سجده، گذاشتن آرنج ها و شکم بر زمین و چسباندن اعضای بدن به یکدیگر هنگام سجده وهم چنین رعایت حجاب کامل در نماز و… که همگی این دستورها نشان دهنده آن است که این کارها مانع از در معرض دید قرار گرفتن برجستگی های بدن زن به ویژه در نماز که با نشستن و برخاستن و رکوع و سجود همراه است خواهد بود.

امّا در خصوص محرم بودن خداوند و لزوم رعایت حجاب بدون حضور نامحرم باید گفت که اصولا محرم و نامحرم درمورد خداوند مفهوم و معنایی ندارد زیرا خداوند بر اسرار، باطن و ظاهر هر شخص اشراف دارد و به تعبیر قرآن کریم از رگ گردن انسان به انسان نزدیک تراست[۱]؛ گذشته از این که حکم پوشش در نماز، با حفظ حجاب در برابر نامحرم تفاوت‏ هایى دارد و با آن قابل مقایسه نیست؛ مثلاً پوشاندن روى پا در برابر نامحرم واجب است؛ ولى در نماز – بدون حضور نامحرم – واجب نیست.

بنابراین علل و حکمت های رعایت حجاب در نماز بدون حضور نامحرم را باید در موارد دیگری جستجو نمود که در این جا به سه مورد آن اشاره می نماییم:

الف – نماز دارای آثار و فواید فراوان است. یکی از آن ها، نهادینه کردن ارزش ها و تمرین پیوسته پاکی ها است. یاد خدا بزرگ ترین ارزش است و نمازهای پنج گانه این ارزش را در قلوب همگان نهادینه می کند.
حفظ حجاب و پوشش اسلامی نیز برای زنان یک ارزش گران بها و تعیین کننده است. خداوند متعال تمرین و یادآوری پیوسته آن را برای زنان در نماز واجب کرده است تا همواره بر حفظ آن پایدار باشند.

ب – وجود پوشش براى تمام بدن و داشتن پوششى مخصوص براى نماز، توجه و حضور قلب انسان را بیش تر مى ‏کند و از التفات ذهن به تجملات و چیزهاى رنگارنگ مى‏ کاهد و ارزش نماز را صد چندان مى‏ کند.

ج – داشتن پوشش کامل در پیشگاه خداوند، نوعى ادب و احترام به ساحت قدس ربوبى است. از این رو براى مرد نیز دربر داشتن عبا و پوشاندن سر در نماز، مستحب است.

پی نوشت :
[۱] -« وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ»« و ما به او از رگ قلبش نزدیک تریم!» (ق،(۵۰)، ۱۶)
کتاب پرسش ها و پاسخ های نماز، سید حسن موسوی (مرکز تخصصی نماز)

/ز

انوارطاها