با مردم فروتن و نرمخوى و گشاده رو باش.همه را یکسان بنگر . اگر یکى را به گوشه چشم نگریستى به دیگرى رو در رو نگاه مکن تا بزرگان از تو نخواهند که بر ناتوانان ستم کنى و ناتوانان از عدالت تو نومید نشوند . خداوند تعالى،از بندگانش در مورد اعمال آنها مى پرسد، چه خرد باشد و چه کلان ، چه آشکار و چه پنهان. پس اگر عذاب کند از ستمکارى شماست ، و اگر ببخشاید از بزرگوارى اوست .

سپس امام ادامه می دهد:بدانید ، اى بندگان خدا ، که پرهیزگاران،هم در این دنیاى زودگذر سود برند و هم در جهان آینده آخرت . آنها با مردم دنیا در کارهاى دنیوى شریک شدند و مردم دنیا با ایشان در کارهاى اخروى شریک نشدند . در دنیا زیستند ، نیکوترین زیستنها و از نعمت دنیا خوردند ، بهترین خوردنیها و از دنیا بهره مند شدند آن سان که اهل ناز و نعمت بهره مند شدند و از آن کامیاب گردیدند ، چونان که جباران خودکامه کام گرفتند . سپس ، رخت به جهان دیگر کشیدند با ره توشه اى که آنان را به مقصد رسانید و با سودایى که سود فراوانشان داد .

همچنین امام اول شیعیان در مورد اعمال پرهیزکاران ادامه می دهد: لذت زهد را در دنیا چشیدند و یقین کردند که در آخرت در جوار خداوندند . اگر دست به دعا بردارند ، دستشان را واپس نگرداند و بهره شان از خوشى و آسایش نقصان نگیرد .

همچنین امام علی در قسمت دیگری از این نامه در مورد به یاد مرگ بودن می فرماید:اى بندگان خدا ، از مرگ و نزدیکى آن بترسید و ساز و برگ آن مهیا دارید ، زیرا مرگ کارى بزرگ و حادثه  اى خطیر را با خود آورد . مرگ یا هر چه مى  آورد خیر است که با آن شرّى همراه نیست یا شرّى است که در آن از خیر نشانى نیست . چه کسى به بهشت نزدیکتر از کسى است که براى بهشت کار مى  کند ؟ و چه کسى به دوزخ نزدیکتر از کسى است که براى دوزخ کار مى  کند؟ مرگ در پى شماست .

 اگر بایستید  مى  گیردتان و اگر بگریزید ، باز هم به شما می رسد . از سایه  هایتان به شما نزدیکتر است ، مرگ بر پیشانی هایتان بسته است و دنیا از پشت سرتان چون بساطى پیچیده مى  شود . از آتشى که ژرفاى آن بسیار است و گرمایش سخت است و شکنجه  اش تازه است ، بترسید. خانه  اى که در آن نشانى از شفقت و بخشش نیست ، به نداى کسى گوش فرا ندهند و گرهى از اندوه کسى نمى  گشایند .

امام در ادامه می افزاید: اگر توانستید که میان شدّت خوفتان از خدا و حسن ظن به او جمع کنید ، چنین کنید . زیرا بنده خدا باید حسن ظنش به خدا به قدر خوفش از او باشد . از میان بندگان خدا ، کسانى حسن ظنشان به خدا بیشتر است که خوفشان بیشتر باشد .

امام علی (ع)همچنین در مورد اخلاق اجتماعی مدیران مملکت اسلامی در جامعه به محمد بن ابی بکر می فرماید:و بدان ، اى محمد بن ابى بکر ، تو را بر بزرگترین سپاهیانم ، یعنى مردم مصر ، والى گردانیدم ، پس موظّف هستى که با نفس خود مخالفت کنى و از دین خویش حمایت نمایى . حتى اگر یک ساعت از زندگیت در این جهان باقى نمانده باشد . براى خشنودى یکى از آفریدگان،خدا را به خشم میاور . زیرا خشنودى خدا جانشین هر چیز شود و چیزى جانشین خشنودى خدا نشود .

امام ادامه می دهد:نماز را در وقتى که برایش معین شده به جاى آر و به سبب فراغت از کار نماز را پیش مینداز و به سبب اشتغال به کارهاى دیگر نماز را به تأخیر میفکن و باید که همه کارهاى تو تابع نماز تو باشد .  رسول الله (ص) فرمود که من بر امت خود از مؤمن و مشرک باک ندارم ، زیرا مؤمن را خدا به سبب ایمانش باز مى دارد و مشرک را به سبب شرکش سرکوب مى  سازد ، ولى بر شما از آنکه به دل منافق است و به گفتار عالم ، مى ترسم که چیزهایى مى  گوید که مى  پسندید و کارهایى مى  کند که نمى  پسندید./ص

 باشگاه خبرنگاران جوان